In Europa vormt de uitstoot broeikasgassen van de industrie bijna de helft van de totale uitstoot van broeikasgassen. Om deze uitstoot naar beneden te brengen is in 2005 het systeem emissiehandel ingevoerd. In Nederland nemen de circa 430 grootste bedrijven deel aan het systeem. In Europa gaat het om 11.000 bedrijven. Inmiddels is de industrie hard op weg om de uitstoot te reduceren. De uitstoot van broeikasgassen is sinds 2005 al meer dan 26% omlaag gebracht en dat is zelfs meer dan de doelstelling. De grootste bijdragen in deze reducties zijn met name geleverd door investeringen in diverse lidstaten in schonere energieopwekking.
Nieuwe afspraken
Het jaar 2017 is een heel belangrijk jaar gebleken voor de toekomst van het instrument emissiehandel. Het is een jaar geworden waarin er nieuwe afspraken zijn gemaakt over de inzet van Emissiehandel in het komende decennium. Jaarlijks zal het plafond aan de uitstoot vanaf 2020 sterker gaan dalen zodat in 2030 het niveau van de uitstoot op -43% uitkomt. Daarnaast zijn er stevige afspraken gemaakt om de komende jaren overschotten van niet gebruikte emissierechten uit het systeem zowel tijdelijk als permanent weg te nemen. Deze maatregelen lijken nu al bij te dragen aan de stijging van de prijs van emissierechten.
Nationale ambities
Los van de ambitie in Europa zijn ook nationaal, in het Regeerakkoord, aanvullend stevige ambities neergezet. Ook bij onderdelen van deze plannen zal de NEa desgevraagd als autoriteit inzet gaan leveren om ervoor te zorgen dat de gestelde doelen worden bereikt.
De NEa en EU ETS
Het ETS systeem levert een belangrijke bijdrage aan de klimaataanpak. Op de eerste plaats door goede monitoring en via goede controles een nauwkeurig en betrouwbaar beeld van de uitstoot van de bedrijven te verkrijgen. Op de tweede plaats is er via het ETS een plafond gesteld aan de uitstoot van broeikasgassen, dat jaarlijks verder afneemt. De NEa draagt in Nederland als toezichthouder bij aan de naleving van de regels en daarmee de betrouwbaarheid van de data. De NEa voert de toewijzing van gratis emissierechten uit en is voor Nederland veiler van rechten op de EU-veiling. Daarnaast zorgt de NEa via voorlichting dat de regels goed bekend zijn. Tot slot zorgt de NEa via het beheer van het Emissiehandel Register dat Nederlandse partijen transacties kunnen uitvoeren met emissierechten.
Verbeteringen aan het ETS-systeem
De primaire focus van de NEa ligt erop dat de maatschappij moet kunnen rekenen op het correct uitvoeren van de wettelijke taken. Tegelijkertijd kunnen de deelnemers van het systeem en de maatschappij op termijn nog meer van het werk van de NEa profiteren als er op onderdelen verbeteringen worden doorgevoerd.
De verbeteringen waar de NEa zich op focust, liggen op de volgende vier punten:
- Het, via rapportages, beter inzichtelijk maken van de resultaten van het ETS in Nederland en Europa.
- Toezicht slimmer inregelen zodat de meeste aandacht uitgaat naar de grootste risico’s.
- Het gebruik van systemen efficiënter en eenvoudiger maken voor de bedrijven door verdere toepassing van ICT.
- Emissiehandel, waar mogelijk en wenselijk, eenvoudiger en nog meer betrouwbaar maken.
In dit jaarverslag is cijfermatig overzicht gegeven van de resultaten van de uitvoering van de wettelijke taken, en wordt ook op de vier strategische doelen de voortgang beschreven.
Als hoofd van het domein Emissiehandel ben ik trots op de resultaten van 2017. Door ook komend jaar weer stappen voorwaarts te maken op de strategische doelen, kunnen optimale condities worden geschapen waarbinnen de industrie de CO2-reductiedoelen verder kan realiseren.
Harm van de Wetering
Domeinmanager Emissiehandel