Voor u ligt het jaarverslag 2017 van het zelfstandig bestuursorgaan (zbo) de Nederlandse Emissieautoriteit en wij blikken in dit voorwoord alvast vooruit op de komende uitdagingen.
Een stevig klimaatbeleid is één van de belangrijkste ambities van het kabinet Rutte III die in oktober 2017 aantrad. Om de doelstellingen van Parijs te halen, moet Nederland aan de slag. De energiesector, de vervoerssector, de industrie, de landbouwsector: overal gaan bedrijven op ‘CO2-tonnenjacht’. De industriesector en de energiebedrijven weten in ieder geval waar ze moeten zoeken. Zij rapporteren hun CO2-uitstoot al jarenlang aan de NEa in het kader van het ETS en leveren ter compensatie daarvoor CO2-emissierechten in. Ook de bedrijven die brandstoffen leveren voor vervoer in Nederland, rapporteren sinds 2012 bij de NEa over hun prestaties bij het reduceren van de CO2-uitstoot in de brandstofketen bij de NEa. Zij hebben daarnaast een verplichting om een steeds groter aandeel hernieuwbare brandstof te leveren.
Naleving op orde
De uitvoering van het systeem van emissiehandel (ETS) en de regelgeving voor energie voor vervoer verloopt goed. Ook voor het jaar 2017 is weer een zeer hoge mate van naleving gerealiseerd tegen relatief geringe kosten. Dit is te danken aan de inspanningen van de bedrijven en aan het team van de NEa. Onder leiding van directeur Marc Allessie zet het NEa-team zich met grote toewijding in om naleving te bereiken door heldere voorlichting en communicatie, door inspecties en, waar nodig, door handhavingsactiviteiten. Natuurlijk is er in de regelgeving of in de werkwijze altijd wat te verbeteren. Vereenvoudiging bijvoorbeeld. Zeker voor de kleinere aangesloten bedrijven is dat van groot belang. Ook dit jaar zijn er weer significante stappen gezet: in sommige gevallen is het nu in het ETS mogelijk om rapportage over de uitstoot te baseren op de gasfactuur. Dat scheelt werk, zowel voor de bedrijven als voor de NEa zelf.
Evaluatie zbo NEa
Het zbo NEa is in 2017 geëvalueerd op grond van de kaderwet zbo’s. De evaluatie-commissie, onder leiding van Marc Dierikx, was positief in haar oordeel over het zelfstandig bestuursorgaan NEa. De commissie noemt de NEa efficiënt en adequaat. Gezien en gewaardeerd in Brussel, maar vooral gehoord: de NEa medewerkers denken op Europees niveau in werkgroepen mee over vereenvoudiging van de regelgeving. Dat was bijvoorbeeld het geval bij de wijziging van de ETS-regels die in 2017 werd afgerond. Ook de ministeries in Den Haag maken gebruik van de kennis van de NEa, dit jaar vooral bij de implementatie van nieuwe Europese regels voor energie voor vervoer.
De evaluatiecommissie deed ook enkele aanbevelingen. Onder andere rondom het bestuursmodel en de transparantie van de bezwaarprocedure. Het bestuur heeft inhoudelijk gereageerd op de het rapport van de evaluatiecommissie en is bezig met het uitwerken van de aanbevelingen. Eén van de kernpunten is dat de NEa de procedure rondom bezwaren zal verduidelijken. Daarbij wordt ook benadrukt dat het bestuur altijd zelf en onbevangen beslist op bezwaren tegen de besluiten die de NEa in mandaat heeft genomen.
Samenstelling bestuur
Eind 2017 nam het bestuur afscheid van Cees de Visser omdat zijn tweede zittingstermijn afliep. Cees de Visser heeft vanaf het aantreden van het bestuur NEa, op 1 januari 2012, zijn rol als bestuurslid met grote inzet en betrokkenheid vervuld. We bedanken hem daarvoor heel hartelijk.
Nieuwe regering, nieuwe uitdagingen
Het ETS en de regelgeving voor energie voor vervoer vormen een stevig fundament onder het klimaatbeleid. Stevig genoeg om op verder te bouwen. Dat gebeurt al binnenkort: de NEa gaat de regelgeving voor de minimumprijs voor CO2 uitvoeren, zo is afgesproken in het regeerakkoord. Geloofwaardige borging van emissiereducties is van groot belang voor het bedrijfsleven, voor de politiek, voor maatschappelijke organisaties en voor de samenleving. De NEa kan daarover meedenken en, waar nodig, een rol in spelen.
Wij bedanken alle medewerkers van de NEa voor hun toewijding bij de uitvoering van de reguliere taken en voor hun enthousiasme om na te denken over nieuwe mogelijkheden en verbeteringen. Welke uitdagingen 2018 ook gaat brengen, wij hebben het volste vertrouwen in het team van de NEa.
Namens het bestuur,
Dorette Corbey
Voorzitter bestuur Nederlandse Emissieautoriteit