Zowel het EU ETS als Energie voor Vervoer zijn ingewikkelde instrumenten. Door middel van actieve communicatie richting de doelgroepen probeert de NEa de uitvoering op een toegankelijke manier uit te leggen. Daarnaast zet de NEa zich sterk in om oplossingen voor vereenvoudiging te vinden, in nauwe samenwerking met het ministerie van IenM. Veel vereenvoudigingsslagen vinden plaats op Europees niveau, maar ook op nationaal niveau en binnen de eigen invloedsfeer is verbetering en vereenvoudiging een continu thema. Door actief samen te werken met andere relevante organisaties en de kennis van de NEa breed te delen, streeft de NEa ernaar de uitvoering zo makkelijk mogelijk te maken.
Nederland in top 3
De Europese Commissie (EC) heeft in 2016 de 4e compliance review afgerond. Dit is een onderzoek naar de implementatie van de verplichtingen in het EU ETS voor monitoring, rapportage en verificatie in alle Europese lidstaten. De eindrapportage van de review is beschikbaar op de website van de EC. Naast de algemene rapportage heeft elk land een specifieke terugkoppeling gekregen met aanbevelingen en verbeterpunten. In de terugkoppeling aan Nederland heeft de commissie aangegeven dat Nederland de implementatie goed op orde heeft. Gemeten naar de kwaliteit van de implementatie van de Europese regels bevindt Nederland zich in de top-3 van Europa.
Veel aandacht voor Europese afstemming
De NEa heeft veel aandacht gehad voor afstemming over emissiehandel binnen Europa. Voor de uitvoering van emissiehandel is het belangrijk dat alle toezichthoudende organisaties (verder: bevoegde gezagen) in Europa de regels op dezelfde manier interpreteren en toepassen voor de bedrijven. Een keer per jaar organiseert de EC hiervoor de Compliance Conference in Brussel. De NEa heeft daar enkele presentaties gegeven over de Nederlandse praktijk en over ideeën voor verbetering en vereenvoudiging van de regels in de volgende handelsperiode vanaf 2020. Daarnaast praat de NEa in verschillende taskforces (register, monitoring, verificatie en accreditatie, luchtvaart) met andere bevoegde gezagen over specifieke issues rond de uitvoering.
Naast inzet op wijziging van de ETS-richtlijn heeft de NEa in september een bijeenkomst georganiseerd om met de autoriteiten van andere lidstaten vereenvoudigingsmogelijkheden voor het CO2-register door te spreken. Ook op het gebied van monitoring en rapportage (MRV) heeft de NEa actief voorstellen ingebracht voor de bijbehorende regelingen die vanaf 2021 gaan gelden.
Vereenvoudiging EU ETS
In 2016 heeft de NEa zich sterk ingezet om de ideeën van de NEa over vereenvoudiging voor het voetlicht te brengen tijdens de herziening van de ETS-richtlijn. In het Europese speelveld waarin vele belangen samenkomen is dit geen gemakkelijke opgave. Dit heeft geresulteerd in een breed erkend belang van vereenvoudiging tijdens de zevende EU ETS Compliance Conference in november 2016. Zie voor meer vereenvoudigingsrichtingen het NEa-rapport ‘Een eenvoudig effectief EU ETS’.
Vereenvoudigingen die al zijn doorgevoerd
Eén van de reeds behaalde successen op dit vlak is de speelruimte om tot een vereenvoudigd monitoringsplan te komen voor simpele installaties, zoals bedrijven die voornamelijk aardgas verstoken. Ook zet de NEa zich in op vereenvoudiging waar zij dat zelf kan realiseren. Een van de belangrijkste mijlpalen is de ontwikkeling van het NEa-loket. Via deze digitale omgeving hebben de deelnemende bedrijven een actueel overzicht van alle lopende zaken bij de NEa, alle communicatie op een rij en kunnen zij de behandelstatus van zaken raadplegen.
Internationale kennisuitwisseling
Het klimaatprobleem is een mondiaal vraagstuk. Daarom draagt de NEa met kennis en ervaring bij aan de oplossing van klimaat- en energievragen in internationaal verband. Op het gebied van wereldwijde emissiehandel is het International Carbon Action Partnership (ICAP) actief. ICAP is een internationaal forum van overheden die emissiehandel hebben ingevoerd of dat van plan zijn te doen. De directeur van de NEa, Marc Allessie, is co-voorzitter van ICAP. Vorig jaar heeft de NEa deelgenomen aan overleg over mogelijkheden om emissiehandelssystemen van verschillende landen in de toekomst te koppelen. Het jaarlijkse ICAP ETS Status Report geeft een actueel overzicht van emissiehandel wereldwijd. De laatste editie is met een bescheiden financiële bijdrage van de NEa tot stand gekomen.
Ook bilateraal zet de NEa zich in om haar kennis te delen met andere landen. Kennis en ervaring delen over de opzet en uitvoering van emissiehandel in Nederland en Europa en kennis opdoen van de ontwikkelingen onder meer in het Chinese ETS zijn een belangrijke bouwsteen voor de ontwikkeling van internationale CO2-markten. China is bezig met de voorbereidingen op de start van het nationale ETS in 2017. Vorig jaar heeft de bestuursvoorzitter van de NEa, Dorette Corbey, deelgenomen aan een conferentie in Guangzhou en een bezoek gebracht aan Beijing. Later zijn met de Noord-Chinese stad Shenyang besprekingen gevoerd over het praktisch opzetten van ETS. De NEa participeert in een project van de NGO China Carbon Forum. Dit project heeft tot doel een marktonderzoek naar CO2-beprijzing in China uit te voeren en inzichten in de CO2-markt te verdiepen.
Verbetering en vereenvoudiging uitvoeringssystematiek EV
Als toezichthouder en uitvoeringsorganisatie voor de inzet van hernieuwbare energie in vervoer (verder EV) kan de NEa eventuele problemen of verbetermogelijkheden snel identificeren en functioneert zo als de oren en ogen van het ministerie van IenM. In 2016 heeft de NEa op tal van manieren bijgedragen aan verbetering en vereenvoudiging van de uitvoeringssystematiek.
Quick scan dubbeltelling
Op verzoek van het ministerie heeft de NEa een onderzoek uitgevoerd naar de kwetsbaarheden van de Nederlandse dubbeltellingssystematiek. De resultaten en aanbevelingen zijn zowel nationaal als Europees onderwerp van gesprek geweest en hebben bijgedragen aan verbetervoorstellen.
Uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid aangepaste systematiek
In 2018 treedt een aangepaste systematiek in werking die de vernieuwde Europese richtlijnen RED/ILUC en FQD implementeert. De NEa was in 2016 nauw betrokken bij de ontwikkeling van deze systematiek, waarin zij adviseerde over uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid. Tegelijkertijd bereidde de NEa de doorontwikkeling van het Register Energie voor Vervoer voor, waarbij betrouwbaarheid, soberheid en gebruiksvriendelijkheid kernbegrippen van de NEa zijn.